Rừng và con người

Thái Công Tụng

Abstracts

Classification of various types of forests, role of forests, forest problems in Viet Nam are discussed

1.Tổng quan. 

Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc đã tuyên bố năm 2011 là năm quốc tế về rừng để báo động về sự tàn phá rừng một cách đại quy mô với trung bình 350km2 rừng bị mất đi  mỗi ngày, làm tổn thương sự  đa dạng sinh học và làm tăng thêm sự sưởi nóng toàn cầu.

Trái Đất xưa kia rất nhiều rừng; rừng che phủ mọi nơi; sự mục rửa cây cối trong những điều kiện nhất định đã tạo nên dầu hoả, mỏ than. Xưa kia, người thưa thớt, sống du mục, săn bắn. Nhưng dần dà, dân đông, nhu cầu chất đốt, nguyên liệu làm nhà cửa, đồ mộc nên con người khai thác rừng làm diện tích rừng thu hẹp.

Nếu có ai hỏi hãy tìm chỉ một cá thể duy nhất vừa bảo đảm đất giàu, vừa điều hòa được nước và lụt, vừa phát sinh hơi nước, vừa tồn trữ cacbon, vừa thanh lọc không khí, vừa điều hòa nhiệt độ, vừa chứa động vật và thực vật, vừa làm đẹp cảnh quan thì chắc hẳn câu trả lời đó là một cây và cây lại là một phần của rừng.. Con người từ thời thượng cổ cách đây mấy trăm ngàn năm cũng phải dựa vào rừng mà sống:  săn bắn, củi đốt, làm nhà, thuốc thang đều nương vào rừng. Không rừng, con người không có nguyên liệu, không muông thú để săn bắn.. Trong bài quốc ca của Việt Nam thời trước 1945, còn gọi là Đăng Đàn Cung, có câu hát: 

        Kìa núi vàng bể bạc, có sách trời, sách trời định phần.. 

Núi vàng không phải là núi có vàng mà ý nói là núi chứa đựng nhiều tài nguyên trong đó rừng là một. Rừng chính là vàng xanh; rừng còn qúy hơn vàng vì rừng ảnh hưởng đến khí hậu, đến thủy văn, đến sức khoẻ con người. Qủa vậy, rừng có nhiều chức năng liên hệ đến môi trường thiên nhiên và nhân văn.

Biến đổi khí hậu và con người

Thái Công Tụng
 
Đầu tháng 12 năm  2015  có cuộc  đàm phán tại hội nghị thượng đỉnh  tại Paris (Pháp) , với hàng trăm nguyên thủ các nước để cùng bàn thảo kế hoạch chung, hầu đối phó với hiện tượng khí hậu biến đổi . Như vậy, biến đổi khí  hậu  phải có một tầm  quan trọng  đặc biệt  lắm  thì  Liên Hiệp  Quốc  mới  tổ chức  hội  nghị  nói trên . Cần  biết  không  phải đây là lần đầu tiên mà  là hội  nghị  thứ 21 về Biến  Đôi  Khí  Hậu, còn các hội nghị trước diễn ra tại nhiều nơi  khác  trên thế giới chỉ  là những cuộc tọa đàm giữa các chuyên gia.

BÌNH LUẬN Ý KIẾN CỦA GS VÕ TÒNG XUÂN

TS Tô Văn Trường

Dear  nhà báo Duy Chiến

Cám ơn bạn đã có nhã ý mời tôi cùng tham gia tọa đàm với Gs Võ Tòng Xuân  trên diễn đàn của VNN xung quanh vần đề hạn mặn khốc liệt đang diễn ra ở đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL).

Tôi quen biết Gs Võ Tòng Xuân từ đầu thập niên 80 (khi Gs vào thăm AIT, nơi tôi đang theo học).  Kỷ niệm đáng nhớ nhất với Gs Xuân , cách đây khoảng chục năm đã “rủ rê” tôi cùng sang Siera Leon (Tây Phi) giúp nước bạn làm thí điểm mô hình trồng lúa nước. Đây là việc làm mang tính từ thiện vì có anh Sơn là giám đốc IMC bỏ ra hàng trăm nghìn đô la để tài trợ giúp nước bạn. Ba anh em đã lặn lội, khảo sát ngoài hiện trường, Gs Xuân lo về giống lúa, biện pháp canh tác, tôi làm thủy lợi, sử dụng trạm bơm nổi đưa nước theo kênh lên cánh đồng lúa làm thí điểm. Chuyến đi năm ấy để lại biết bao kỷ niệm ở nơi xứ người, đoàn VN đã được Phó Tổng thống, và Bộ trưởng Bộ nông nghiệp Siera Leon tiếp đón trọng thị, ân cần vv...

Damming the Mekong - the myth of 'sustainable hydropower

Tom Fawthrop

Dam builders have a new mantra, writes Tom Fawthrop: 'sustainable hydropower'. Repeated at every opportunity, it is based on the unproven idea that large dams can be made 'sustainable' by promising future 'mitigation'. And so it is at the Don Sahong dam in Laos which is about to devastate the mighty Mekong and the 60 million people who depend on it for food and livelihood.

"The evidence is conclusive: Large dams in a vast majority of cases are not economically viable. Instead of obtaining hoped-for riches, emerging economies risk drowning their fragile economies in debt owing to ill-advised construction of large dams."

Báo cáo nghiên cứu tác động của việc phát triển thuỷ điện đến kinh tế, môi trường và xã hội ở hạ lưu sông Mê Kông

Apisom Intralawan, David Wood and Richard Frankel

Trung tâm Nghiên cứu, đào tạo quản lý Môi trường và Tài Nguyên Thiên Nhiên,
Đại học Mae Fah Luang, Chiang Rai, Thái Lan
Tháng 11, 2015

Lời giới thiệu của Viet Ecology Foundation:
VEF đã nhận báo cáo này từ OXFAM và được phép giới thiệu trên trang mạng của VEF.
Theo báo cáo này, gía trị hiện tại thuần (NPV) là của những đập Lower Mekong là số âm (không nên tiến hành) không phải là số dương như kết luận trong báo cáo BDP2 của Mekong River Commission.
Báo cáo này chương trình Lào và Thái và sẽ được hưởng hầu hết lợi nhuận trong khi dân cư Cam Bốt và Việt Nam sẽ phải hứng chịu hầu hết thiệt hại.
Báo cáo này là tiếng chuông báo động, những dự án thủy điện của Lào ở Lower Mekong sẽ gây ra thiệt hại nặng xuống các nước láng giềng hạ nguồn.
Báo cáo này là chứng cứ khoa học những dự án này vi phạm các hiệp ước sông ngòi quốc tế.Báo cáo này là tiếng chuông đánh thức chính phủ Cam Bốt và Việt Nam hành động ngăn cản chính phủ Lào xúc tiến các dự án thủy điện ấy.Dân cư Cam Bốt và Việt Nam phải làm áp lực với chính phủ của họ để cứu lấy sông Mekong và bảo vệ sinh kế của mình trước mối đe dọa ấy.
Các nhóm tiêu thụ, quỹ đầu tư thủy điện, cố vấn kỹ thuật, nhà thầu xây dựng và cung cấp thiết bị nên rút lui ra khỏi những dự án sai trái và gầy tranh chấp mâu thuẫn quốc tế này.

Working Paper on Economic, Environmental and Social Impacts of Hydropower Development in the Lower Mekong Basin

Apisom Intralawan, David Wood and Richard Frankel

Natural Resources and Environmental Management Research and Training Center
Mae Fah Luang University, Chiang Rai, Thailand
November 2015

Introduction by Viet Ecology Foundation:
VEF has received this report from OXFAM and has the permission to post is on VEF website.
This report shows in terms of NPV, there will be a net loss from the Lower Mekong dams in contrast to the conclusion from the Mekong River Commission Basin Development Plan (BDP2) that there is a net gain from them.
The report also indicates that Laos and Thailand would reap most all of the benefits whereas Cambodia and Vietnam would bear most all of the cost.
This report is an important warning that Laos hydro-power projects will cause significant harm to neighbor countries.
This report is a strong message to Laos that they are in violation of international river and water laws.
This report is a wake up call to Cambodia and Vietnam governments to take action now to stop Laos from proceeding with these projects.
The Cambodian and Vietnamese people must pressure their governments to stop Laos, save the Mekong and protect the people livelihood.
Hydro-power investors, engineering consultants, contractors and suppliers should pull out from these fraudulent projects and international conflict.

Thông Điệp Đầu Năm 2016

Chào Bạn,

Nhân vào đầu Năm mới 2016 Hội Sinh thái Việt (Viet Ecology Foundation) gởi lời thân chúc Bạn và gia đình một năm mới, một không gian, thời gian mới với nhiều niềm an vui, sức khoẻ và thành đạt.  

Với những thành quả sáng tạo công nghệ vượt bực gần đây, điển hình công nghệ Internet mới (áp dụng trong giáo dục, đối thoại, thông tin), 3D printing (áp dụng trong hàng không, ô tô, y khoa), nano-architecture (áp dụng trong chế tạo vật liệu mới), DNA engineering (áp dụng trong nông nghiệp, sinh học, y khoa), arcology (áp dụng trong kiến trúc với hài hòa thiên nhiên; ‘arcology’ chữ ghép kết hợp ‘architecture’ và ‘ecology’), xe bay (sẽ đưa ra thị trường vào năm 2017), LED lighting, xe điện, năng lượng mặt trời và gió, năng lượng hydro fusion…, chúng ta đón chào Năm mới 2016 với nhiều niềm tin, nhiều hy vọng trong tiến trình triển khai, thăng hoa giá trị nhân bản, giá trị tự do, và giá trị phát triển bền vững.