NGÔ THẾ VINH
Gửi Nhóm Bạn Cửu Long
“Sản xuất lúa gạo Đồng Bằng Sông Cửu Long bị đe dọa hơn nữa do xây con đập
thứ hai Don Sahong ở Nam Lào. Con đập chắn ngang dòng chính Mekong ngay trước
khi đổ vào vùng Thác Khone, sẽ làm giảm dòng chảy, gây nguy hại cho khu bảo
tồn Ramsar Siphadone, cho mùa màng và ngư nghiệp dưới nguồn. Chúng tôi đã chứng
kiến những cánh đồng lúa lan rộng trong mùa khô trên khắp các vùng Đông Bắc
Thái, Nam Lào và Cam Bốt, đã rút đi một lượng nước sông rất đáng kể trong vùng.
Nhiều năm qua, nguồn nước cung cấp cho các vụ lúa mùa khô nơi ĐBSCL đã bị sút
giảm nghiêm trọng, hậu quả là nạn nhiễm mặn tiến sâu vào đất liền xa tới 80
km và gây tổn hại cho mùa màng. Chúng tôi kêu gọi chính phủ Lào và các nhà đầu
tư Mã Lai hãy tự tiết chế không gây tác hại thêm cho dòng chính sông Mekong
nhằm bảo vệ môi sinh và cư dân nơi hạ nguồn.” [26-10-2013] Gs. Võ Tòng
Xuân, Nguyên Viện trưởng Đại Học An Giang.
DON SAHONG CON DOMINO THỨ HAI
Chỉ mới 13 tháng sau, không lâu sau lễ động thổ con đập Xayaburi 1,260 MW
ngày 07/ 11/ 2012, [3] Lào đã tiến xa thêm một bước nữa, nhanh hơn dự kiến khi
quyết định xây con đập Don Sahong 260 MW gây rất nhiều tranh cãi. Ngày 3 tháng
10, 2013, chính phủ Lào thông báo cho MRC về quyết định xây con đập dòng chính
thứ hai: Don Sahong, là một con đập-dòng-chảy / run-of-river dam nằm
trong vùng Thác Khone / Siphadone thuộc tỉnh Champasak, Nam Lào chỉ cách biên
giới Cam Bốt 2 km. Lào chưa công khai đưa ra một đồ án chính thức / project’s
final design và chi tiết về con đập Don Sahong. Nhưng sơ khởi chỉ được
biết con đập cao 30m, có chiều ngang rộng 100m, trụ trên suốt chiều dài 5km
của hẻm nước /water channel Hou Sahong. [5]